ΑΕΙΦΟΡΙΚΟΤΗΤΑ

Αειφόρος ανάπτυξη:

1. φυσικό περιβάλλον: ορθολογική χρήση ανανεώσιμων πόρων (δείκτες παρακολούθησης), διατήρηση βιολογικής ποικιλομορφίας (είδη, οικοσυστήματα), διατήρηση γενετικού υλικού.
2. οικονομική ευημερία: διατήρηση ανάπτυξης, διασφάλιση εισοδήματος, δημιουργία απασχόλησης.
3. κοινωνική συνοχή: διατήρηση βιοτικού επιπέδου, διατήρηση πολιτιστικών αξιών.

ΟΡΙΣΜΟΙ

Αειφόρος ανάπτυξη είναι η ανάπτυξη η οποία ικανοποιεί τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την ικανότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις μελλοντικές τους ανάγκες.

Κατά την Παγκόσμια Οργάνωση για την Διατήρηση της Φύσης η αειφόρος διαβίωση συνεπάγεται την αποδοχή του καθήκοντος της αρμονικής συμβίωσης με τους άλλους ανθρώπους και με την φύση, ενώ η στρατηγική επίτευξης της αειφορικότητας οδηγεί σε μια ανάπτυξη η οποία βελτιώνει πραγματικά την ποιότητα της ανθρώπινης ζωής, διατηρώντας παράλληλα την σφριγηλότητα και την ποικιλομορφία της γης.

Αειφορική οικονομική ανάπτυξη είναι η μεγιστοποίηση των καθαρών ωφελειών της οικονομικής ανάπτυξης υπό την προϋπόθεση ότι διατηρούνται μακροπρόθεσμα οι υπηρεσίες που προσφέρουν στον άνθρωπο οι φυσικοί πόροι και η ποιότητα των πόρων.

Αειφορική ανάπτυξη θεωρείται εκείνη που περιλαμβάνει αλλαγές στην παραγωγή ή και στην κατανομή επιθυμητών αγαθών και υπηρεσιών που επιφέρουν σε ένα πληθυσμό ανθρώπων αύξηση της ευμάρειάς του, η οποία μπορεί να διατηρηθεί μακροπρόθεσμα.

Αειφόρος ανάπτυξη ανά τομέα

Στους φυσικούς πόρους βασικός κανόνας της αειφορικότητας είναι η συγκομιδή να πραγματοποιείται με ρυθμούς ίσους με αυτούς της αναπαραγωγής. Στην περίπτωση του εδάφους και του υδάτινου δυναμικού συνιστάται η όποια παραγωγική δραστηριότητα και συγκομιδή να πραγματοποιείται εντός των ρυθμών ανανεώσεως τους, οι οποίοι σήμερα είναι δυνατόν να προσδιορισθούν με μεγάλη ακρίβεια.

Στον αγροτοδιατροφικό τομέα η αειφορικότητα συνεπάγεται την χρήση επιστημονικών γνώσεων και νέων τεχνολογιών, μέσω των οποίων θα πραγματοποιείται καλύτερος έλεγχος των εφαρμογών του ύδατος και των αγροχημικών, ενώ ιδιαίτερη μέριμνα θα πρέπει να ληφθεί για την δημιουργία προγραμμάτων προστασίας του εισοδήματος των αγροτών και των αλιέων, ούτως ώστε να μην εξωθούνται σε υπερβολικές πιέσεις επί των πόρων που ελέγχουν.

ΑΡΧΕΣ ΜΙΑΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

• σεβασμός και μέριμνα για την ζωή (ζωοκοινότητα-φυτοκοινότητα). Χαρακτηριστικό της η ηθική διάσταση.
• βελτίωση της ποιότητας της ανθρώπινης ζωής. Υγιεινή ζωή, εκπαίδευση, πολιτική ελευθερία κλπ.
• διατήρηση της ζωτικότητας και της ποικιλομορφίας της γης.
• ελαχιστοποίηση της εξάντλησης των μη ανανεώσιμων πόρων.
• διαβίωση εντός των πλαίσιων της φέρουσας ικανότητας της γης.
• μεταβολή των προσωπικών στάσεων και πρακτικών. Προώθηση νέων κοινωνικών αξιών και νέας ηθικής.
• ικανότητα των κοινωνιών να φροντίσουν το δικό τους περιβάλλον. Συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
• προώθηση εθνικού πλαισίου για ανάπτυξη και προστασία περιβάλλοντος.
• δημιουργία μιας παγκόσμιας συμμαχίας.

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΑΕΙΦΟΡΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

• Εκπαίδευση, ενημέρωση, πληροφόρηση σε πολλαπλά επίπεδα (διοικητική μηχανή, ομάδες πολιτών, οικοκυριό) και περιλαμβάνει την σωστή ενημέρωση κατοίκων, ομάδων και διευκολύνει την ένταξή τους στις συμμετοχικές διαδικασίες.
• Χρηματοδοτικά μέσα, άμεσα (επιδοτήσεις, αντισταθμικά οφέλη, δικαιώματα χρήσης), έμμεσα (φοροαπαλλαγές).
• Νομοθετικές ρυθμίσεις, ρυθμιστικές διατάξεις, νόμοι, απαγορευτικές διατάξεις.
• Συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών, μεταστροφή από μια συγκεντρωτική άσκηση εξουσίας σε μια πλουραλιστική συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων.
• Τεχνολογικά και επιστημονικά μέσα, εφαρμογή τεχνολογικών καινοτομιών και επιστημονικών επιτευγμάτων.

ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΙΚΟΤΗΤΑΣ

• Περιβαλλοντικοί δείκτες που καταδεικνύουν την ποιοτική και ποσοτική διασπορά και κατανομή των διαφόρων ρυπαντών στα επιμέρους περιβαλλοντικά μέσα (ατμόσφαιρα, έδαφος, θάλασσα, επιφανειακά και υπόγεια ύδατα).
• Τομεακοί δείκτες για κάθε τομέα οικονομικής δραστηριότητας (μεταφορές, γεωργία, ενέργεια κλπ), οι οποίοι εκτιμούν την επίπτωση αυτών των τομέων επί του περιβάλλοντος καθορίζοντας τις πολιτικές που πρέπει να εφαρμοσθούν για την επαναφορά της σχετικής ισορροπίας.
• Συντελεστής περιβαλλοντικής επίδρασης, δηλαδή το ποσό της περιβαλλοντικής κατανάλωσης που προκαλείται από την μοναδιαία αύξηση κάθε τομεακής δραστηριότητας του ΑΕΠ, με σκοπό την απομόνωση των δραστηριοτήτων υψηλού ΣΠΕ και την διαμόρφωση αντίστοιχων πολιτικών.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ;

"Ανάπτυξη η οποία ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παρόντος χωρίς να περιορίζει τη δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες".

ΟΙΚΟ-κεντρική άποψη: προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και διατήρηση των φυσικών πόρων χωρίς να υπονομεύεται η οικονομική ανάπτυξη και η ευημερία της ανθρωπότητας.

ΑΝΘΡΩΠΟ-κεντρική άποψη: μεγιστοποίηση του καθαρού οφέλους της οικονομικής ανάπτυξης, υπό την προϋπόθεση της διατήρησης των υπηρεσιών και της ποιότητας του φυσικού κεφαλαίου διαχρονικά.